Chánh sứ Phan Vân - Di tích lịch sử quốc gia
11/12/2023
Lượt xem: 55
Theo các bản gia phả họ Phan Vân "Phan công thần tộc phả" của chi họ Phan xã Bắc Thành và gia phả họ cho biết, họ Phan Vân ở Tràng Thành (Nay thuộc xã Hoa Thành, huyện Yên Thành, Phan Vân người gốc huyện Hoàng Hóa, tỉnh Thanh Hóa, sinh năm Giáp Thìn thời Trần Dụ Tông (1364). Ông đậu hương cống năm Đinh Mão dưới thời trần Phế Đế (1837) và làm giám sinh trường Quốc Tử Giám sau đó ông được Triều đình phong chức Chánh sứ và giữ chức vụ này dưới các triều vua Trần Phế Đế (1377 - 1388) ,Trần Thuận Tông (1388 -1398), Trần Phế Đế (1398 -1400), Năm 1400, Hồ Quý Ly chiếm ngôi nhà Trần lập nên nhà Hồ, từ đó mà nhiều trung thần nhà Trần bất hợp tác với nhà Hồ bỏ kinh đi đến phương xa lập nghiệp. Trong đó có chánh Sứ Phan Vân. Cuối đời triều Trần , Hồ Quý Ly làm loạn( Tổ ta) Tránh vào Hoan Châu đổi là tỉnh Nghệ An, phủ Diễn Châu, huyện Đông Thành, xã Tiền Thành sinh sống ớ đó gọi là thôn Chánh sứ.
Cổng vào mộ Phan Vân
Ở đây cuối thời Trần đã có dân sinh sống nhưng còn hoang vu, rậm rạp, dân cư thưa thớt, do đó lợi thế đất đai rộng, lại có khe nước đổ về từ Lèn Voi xuống tạo thành một hồ nước mênh mông rất thuận lợi cho việc khai khẩn, mở mang sản xuất nên vùng đất này được Quan Chánh Sứ Phan Vân chọn định cư lập nghiệp. Ông tổ chức cho nhân dân khai khẩn đất đai ở nhiều xứ đồng, tổ chức nhân dân đắp đập. Không chỉ có công khai khẩn ruộng đất, xây dựng xóm làng trù phú thịnh vượng, Phan Vân còn có cống hiến trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. Ông mất năm Kỷ Mùi (1949), tưởng nhớ tới công lao to lớn của ông đối với quê hương đất nước nhân dân Tiền Thành đã mai táng ông trên ngọn đồi thuộc thôn Chánh Sứ và lập đền tại đó (Thường gọi là đền Chánh Sứ) nay là Làng Vệ Giá. Đối với quê hương Trung Thành, Phan Vân là người có công chiêu ấp lập làng, khai khẩn đất đại, phát triển sản xuất, mở chợ giao thương, đối với đất nước ông là người tích cực hưởng ứng và tham gia khởi nghĩa Lam Sơn đánh đuổi giặc Minh.
Mộ Phan Vân
Để tưởng nhớ công lao to lớn của ông cứ đến ngày 10/3 Âm lịch là ngày lễ chính ở miếu mộ Phan Vân con cháu họ Phan nói chung và nhân dân làng Vệ Giá mang lễ vật đến cúng tế rất long trọng để tỏ lòng thành kính biết ơn công lao to lớn của ông.